Hotel Athene(BNN/VARA) van Ingeborg Beugel geeft met de door haar daarbij geschreven artikelen eindelijk een reële en schokkende inkijk in de doodsklap die Europa, met Jeroen Dijsselbloem als nietsontziende neoliberale PvdA-er voorop, Griekenland sinds 2009 heeft toegebracht.
Foto: Sylvia van de Garde
Ik was vijf jaar niet in Griekenland geweest toen ik in 2015 twee kleine eilanden van de Dodekánisa bezocht: Kastelórizo en Symi. Het leek er relatief rustig. De crisis miste nog de latere impact, zo ver van Athene, zo ver van Europa.
Maar voor de kust van Kastelórizo patrouilleerde heel on-Grieks een klein maar goed uitgerust marineschip – niet vanwege Erdogans frequente dreigingen verschillende eilanden te zullen confisqueren; integendeel: je kon vanaf Kastelórizo dagelijks in een kwartier overvaren naar het Turkse vasteland, en veel Grieken deden daar hun inkopen.
Nee, het marineschip voer heen en weer om vluchtelingen te onderscheppen of af te schrikken. Hoewel het fenomeen nog betrekkelijk nieuw was, strandden dat jaar ruim 40.000 vluchtelingen letterlijk en figuurlijk op Griekse eilanden vlak bij Turkije.
Op Symi wekte de situatie nog meer zorg: het haventje van de hoofdstad lag vol Oost-Europese en Russische jachten waarvan meerdere, enigszins afgekalefaterd, ijverig (Europees) geld verdienden met het vluchtelingenvrij houden van het Europese continent. Je vroeg je angstvallig af hoe het eraan toe zou gaan als ze een bootje met weerloze vluchtelingen konden onderscheppen.
We bezochten dat jaar Athene niet.
Een jaar later wel.
De crisis als gevolg van ongelimiteerde bezuinigingen, opgelegd door de EU, had inmiddels toegeslagen
Een verblijf in en vanuit de ‘anarchistische’ wijk Exárchia, berucht onder de verwende toeristen, bood direct inzicht in de uitzichtloze situatie van het land: er waren meer dichtgetimmerde, -gemetselde of vergrendelde panden dan toegankelijke en bewoonde; de vuilcontainers langs de straten puilden (adembenemend) uit; mensen (ook kinderen) lagen slapend of bedelend op de stoepen; bejaarden schuifelden met kleine plastic zakjes langs, soms vonden ze iets in de containers; hier en daar hingen net zulke plastic zakjes met overgebleven brood of andere etenswaren aan deurklinken: voor de eerlijke vinder, omdat het oneerlijke Europa middels Dijsselbloem een normaal leven met normaal voedsel ‘gewoon’ had afgepakt.
Waar de EU kon plukken, roven, slaan en vernederen, plukte, roofde, sloeg en vernederde de EU.
Schaamteloos.
Terwijl het even schaamteloos geen vinger uitstak naar de toenemende stroom vluchtelingen met wie de verarmde Grieken zich maar moesten redden.
En er werd vooral gelogen.
Europa/Dijsselbloem handelde vanuit de ‘waarheid’ dat al die ‘luie Grieken’ het over zichzelf hadden afgeroepen omdat ze hun belasting niet betaalden, veel te vroeg met pensioen gingen en massaal corrupt waren.
Diezelfde Grieken hadden bovendien massaal en opzettelijk gelogen over hun belabberde economie!
Inderdaad: met hulp van Goldman Sachs en met medeweten van Europa had de uit de militaire junta geboren regeringspartij Nea Demokratia de cijfers catastrofaal gemanipuleerd. Europa was daarvan op de hoogte, maar liet Griekenland in 2001 toch toe tot de eurozone want het land was geografisch, strategisch en politiek enorm belangrijk, en economisch uitstekend te exploiteren – dat had de periode 1967-1974 (het beruchte kolonelsregime) al bewezen.
Maar in 2009 was de maat ineens vol, en Europa dreigde, ‘onaangenaam verrast’, Griekenland uit de eurozone te gooien.
De economie van het land (en van de andere zogenoemde PIIGS-landen – alleen de benaming al!) werd vergeleken met die van de grote West-Europese lidstaten: appels avec Birnen, pommes mit peren, Äpfel met poires – niet alleen in historisch opzicht, maar ook omdat Duitsland in die tijd helemaal geen minimumloon kende en werknemers dus keihard en spotgoedkoop kon uitbuiten: een totaal oneerlijke concurrentiepositie die door Europa/Dijsselbloem schaamteloos als voorbeeld en ijkpunt werd gebruikt. Voor heel Europa, maar vooral voor de ‘varkens’.
In Frankrijk was en is de pensioenwetgeving veel dubieuzer dan in Griekenland, maar daar viel en valt niemand over.
De economische situatie van de landen werd ongefundeerd een metafoor voor de ‘karakters’ van die ‘varkens’, en de rest van Europa slikte die leugens moeiteloos. Zette neoliberaal gehersenspoeld maar al te graag zijn voeten op de gebroken ruggengraten van de ‘varkens’ en trapte ze lachend en scheldend de grond in.
De media zweeg over de werkelijke gang van zaken even neoliberaal, want wiens brood men eet…
De gevolgen werden daardoor nog desastreuzer dan ze al waren, en het verbaasde mij telkens weer hoeveel goed opgeleide Nederlanders klakkeloos de bijna racistische ‘argumenten’ van hun politici papegaaiden: lui, eigen schuld, leugenaars, profiteurs, allemaal corrupt, gaan wij niet voor dokken.
Ik las in een artikel van Ingeborg Beugel (https://www.globalinfo.nl/Achtergrond/wat-we-griekenland-hebben-aangedaan-van-sinking-titanic-tot-hotel-athene) van 11 nov 2019, dat Nederlandse toeristen na een diner in een Griekse taveerne hun rekening niet wilden betalen omdat ‘de Grieken’ hen geld ‘schuldig’ waren.
Ook deze diefstal is Dijsselbloem en de media te verwijten; en hun (opzettelijke immers te voorkomen) extreme en misdadige grofheid: de Nederlandse toeristen.
Het ‘onaangenaam verraste’ Europa reageerde in 2009 onmiddellijk, en niet met halve maatregelen: de Griekse lonen werden minimaal gehalveerd, de pensioenen tot op 40 procent gereduceerd, de belastingen verhoogd. De koopkracht daalde naar ongeveer 0. Bedrijven sloten hun deuren, de werkloosheid steeg per dag – vooral onder jongeren (70 procent!). Studenten braken noodgedwongen hun opleidingen af omdat ze het onderwijs niet meer konden betalen; onderwijs dat trouwens met dezelfde argumenten in no time werd afgeschreven. Twintigers met twee universitaire bullen op zak werkten ’s zomers in de horeca en beten ’s winters op een houtje of gingen terug naar de dorpen van herkomst om bij de ouders in te trekken en met hen hun eigen voedsel te verbouwen – waar een paar jaar later ook belasting op zou worden geheven. Gezinnen waarvan beide ouders kostwinner waren geweest, verloren met hun banen hun huizen onder de marktprijs en dus met een restschuld, en stonden met de kinderen op straat. Ze trokken van stad naar dorp om met tijdelijke contracten in elk geval voor dagelijkse maaltijden te kunnen zorgen.
Havens en nog enigszins winstgevende bedrijven werden op last van Europa/Dijsselbloem verkocht – Piraeus hoort nu Chinezen, net als het grootste telecombedrijf ; de watervoorziening werd geprivatiseerd en daarmee natuurlijk niet beter; een deel van de openbare vloot werd verkocht en eilanden moesten veerboten gaan betalen om ze in hun havens te laten aanleggen, dus hun verbinding met de rest van het land/de wereld in stand te houden; staatsvoorzieningen als brandweer, bosbouw, onderwijs en medische zorg werden afgebouwd of gewoon gestopt, en de vaak hoog opgeleide werknemers konden de straat op of de boom in.
Of vertrekken.
En alle Grieken konden hun schamele boterham delen met de toenemende aantallen vluchtelingen voor mede door Europa veroorzaakte politieke en klimatologische catastrofes en oorlogen.
Maar op 20 augustus 2018 was de Griekse crisis volgens Dijsselbloem en de EU ineens voorbij. Het land kon weer ‘gewoon lenen’ (dat is blijkbaar het criterium).
In 2017 en 2018 leek de situatie in en om Exárchia enigszins – écht enigszins – te zijn verlicht: er waren kleine winkeltjes bijgekomen, minder panden stonden leeg. We hoorden dat hopeloze en uit de kampen gevluchte vluchtelingen (!) hun intrek hadden genomen in al jaren leegstaande scholen en kantoren, en met hulp van andere wijkbewoners en (inter)nationale organisaties een leven hadden opgebouwd. Hun kinderen gingen naar school, ze verbouwden voedsel op hun daken en balkons.
Er leek een heel klein beetje meer optimisme en waardigheid door de buurten te zweven.
Tot de verkiezingen in juli 2019, die Nea Demokratía opnieuw in het zadel brachten met de aasgier Mitsotakis aan kop. En aas genoeg tussen het uitgemergelde volk, dus met internationale projectontwikkelaars en neoliberale geldschieters in haar kielzog trok de politie al in augustus zwaarbewapend dapper door de straten en de gekraakte panden binnen, te beginnen in Exárchia.
Rechts zondagskind en ex-bankier Mitsotakis (‘hoera: geen populist’ maar wel premier dankzij overgelopen Gouden Dageraadaanhangers, en zeer waarschijnlijk betrokken in het corruptie- en omkoopschandaal met Siemens voor en na de geldverslindende olympische spelen in 2004) had al aangegeven dat hij eerst Exárchia en dan de rest van Griekenland ‘schoon zou vegen’ van ‘anarchisten’ en vluchtelingen, en open zou stellen voor durfkapitalisten, internationale opkopers en projectontwikkelaars.
Het Griekse volk verdient het door Europa ondemocratisch en vals opgelgde lot van zwart schaap (varken) niet.
En dus ook niet de uit de geënsceneerde Europese crisis als een Frankenstein gecreëerde Mitsotakis.
De afschuwelijke situatie in de overvolle en inhumane kampen op de eilanden vraagt om directe oplossingen – en dat is al veel te laat.
Maar Europa trekt al jaren huichelachtig en leugenachtig de handen van dit probleem af en laat – het is al zo vaak en zo lang gelukt – de shit aan het Griekse volk.
West-Europa protesteert buiten afspraken en fatsoen om niet, als Nieuw-Macedonië en lidstaat Hongarije muren opwerpen om de doorstroom van vluchtelingen naar het noorden van Europa te verhinderen, en laat de vluchtelingen met de Griekse bevolking als ratten in een val zitten.
En nu worden vluchtelingen met geweld en vrijwel zonder bezittingen (waar kennen we dat toch van?) uit een enigszins leefbare situatie in Athene overgebracht naar kampen zonder voorzieningen op geheime en afgelegen plekken (waar kennen we dat toch van?).
Dat lijkt niet op een oplossing, maar inderdaad meer op een Endlösung. Een Europese Endlösung.
Ons Europa: bijeengebracht op de uitspraak: Nie wieder Krieg, die wieder Faschismus, nie wieder Auschwitz!!
Deze wantoestanden zijn niet veroorzaakt door het Griekse volk, en zelfs niet door de nieuwe premier. Mitsotakis is een marionet aan de touwtjes van Europa en het grootkapitaal, dat is niets nieuws en niet uitzonderlijk.
Maar dat geeft hem (en anderen) niet het recht te gehoorzamen, zoals Hannah Arendt waarschuwde.
En wij, burgers van datzelfde Europa, bungelend aan en reagerend op diezelfde touwtjes, hebben dat recht ook niet.
Foto: Sylvia van de Garde
De Griekse bevolking blijft protesteren. Ze vecht, met in hart en kapotte ruggengraat nog steeds de waardigheid die haar al eeuwenlang door en uit illegale vernederingen, bezettingen en regelrechte doodsbedreigingen heeft geleid.
Wat doen wij, de andere inwoners van het ‘democratische’ en ‘sociale’ Europa (het woord ‘solidair’ durf ik niet meer toe te voegen)?
Vechten we saamhorig met de Grieken mee of verliezen we hen en onszelf in onmenselijke en misselijkmakende gehoorzaamheid aan leugens en smaad?